
BAKI, 25 fevral. TELEQRAF
46 000 il ərzində donmuş vəziyyətdə olan qurd salamat qalıb və yaşamağa davam edib.
Teleqraf xəbər verir ki, bu barədə Almaniyanın Köln Universitetinin Zoologiya İnstitutunun araşdırmasında deyilir.
Alimlərin fikrincə, qurd kriptobioza daxil olmaq qabiliyyəti ilə tanınan bir cinsə aiddir.
“Bu vəziyyətdə heç bir metabolik fəaliyyət baş vermir və orqanizmlər adətən ölümcül olan sərt ekoloji şəraitə tab gətirə bilirlər. Bioloqlar tardiqradlar və bəzi duzlu karideslər kimi digər canlılarda kriptobiozu sənədləşdiriblər. Canlılar bu durumda böyümə və çoxalmanı dəstəkləyə biləcək bir mühitə qayıdana qədər normal bədən funksiyalarını dayandırırlar”, - materialda vurğulanır.
Elm adamları canlının radiokarbon analizini aparıblar, nəticədə nümunənin on minlərlə il yaşı olduğu müəyyən edilib. Bu, qurdun həyatının çox hissəsini donmuş çöküntülərin altında keçirdiyini göstərir.
Qurd təxminən 37 metr dərinlikdə tapılıb. Bunun sayəsində həddindən artıq soyuqdan qorunub, sonda normal fəaliyyətini bərpa etdiyi, hətta çoxaldığı müasir laboratoriyada yenidən dirilməyə müvəffəq olub.
Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu növdən olanlar bir aydan iki aya qədər yaşayırlar. Qurd hələ də öyrənilməkdə olan kriptobiotik xüsusiyyətləri sayəsində bu dövrdə sağ qala bilib.
“Heç kim bu prosesin minilliklər, 40 000 il və ya daha çox çəkə biləcəyini düşünmürdü. Sadəcə heyrətamizdir, həyat bu qədər uzun müddətdən sonra ölüm-qalım arasında yenidən başlaya bilər”, - institutun tədqiqat qrupunun rəhbəri, doktor Filipp Şiffer deyib.
Qeyd edək ki, kriptobioz durum ekstremofil orqanizmlərdə quruma, donma və oksigen çatışmazlığı kimi mənfi ekoloji şəraitlərə cavab olaraq yaranan vəziyyətdir. Kriptobiotik durumda bütün metabolik proseslər dayanaraq çoxalma, inkişaf və bərpanın qarşısını alır. Ətraf mühit şəraiti normala qayıtdıqda, orqanizm kriptobiozdan əvvəl olduğu kimi metabolik həyat vəziyyətinə qayıdır.