BAKI, 15 mart. TELEQRAF

Elm adamları uzun illərdir Günəş sisteminə ən yaxın olan Barnard ulduzunu tədqiq edirlər. Son müşahidələr göstərir ki, onun ətrafında dörd miniatür planet fırlanır.

Teleqraf xəbər verir ki, bu barədə “Earth” yazır.

Barnard Yer kürəsindən təxminən altı işıq ili uzaqlıqda yerləşir, sürətlə hərəkət edir.

Alimlər araşdırma zamanı müəyyən ediblər ki, Barnardın ətrafındakı dörd miniatür planetin hər birinin kütləsi Yerin kütləsinin 20-30 faizi qədərdir. Ulduz ətrafında tam fırlanmanı bir neçə günə tamamlayırlar.

“Bu, heyranedici kəşfdir. Barnard ulduzu bizim kosmik qonşumuzdur, amma bu barədə çox az şey məlumdur”, - ABŞ-nin Çikaqo Universitetinin aspirantı və tədqiqatın müəllifi Ritvik Basant deyib.

Elm adamı bildirib ki, ən yeni elmi vasitələr sayəsində ulduzun tədqiqində irəliləyiş əldə ediblər.

Əvvəlki müşahidələr zamanı alimlər indikilərdən daha zəif avadanlıqlara etibar ediblər. Bunlar bəzən ziddiyyətli siqnallar verib, ona görə də tədqiqatçılar heç vaxt Barnardın planetlərlə əhatə olunduğunu sübut edə bilməyiblər.

Kəşf Havay adalarında yerləşən “Gemini” teleskopunda quraşdırılmış MAROON-X adlı xüsusi alət sayəsində mümkün olub. Ulduzun işıq siqnalındakı zəif dalğalanmalar bununla aşkarlanıb. Nəticədə elm adamları Barnardın ətrafındakı üç planeti kəşf etməyə müvəffəq olublar və öz araşdırmalarını Çilidə ESPRESSO kosmik aparatı ilə apardıqları əvvəlki müşahidələr zamanı əldə edilən məlumatlarla təhlil etdikdə dördüncü planeti də görüblər.

Elm adamları kəşf edilən yeni planetlərin üzərinin torpaqla örtülü olduğunu təxmin edirlər, amma dəqiq tərkibi təsdiqləmək çətindir. Tədqiqatçılar deyirlər ki, bu planetlər öz ulduzlarının qarşısından keçmir, bu da onun torpaq və ya qazdan ibarət olduğunu müəyyən etmək üçün ənənəvi testləri əlçatmaz edir.

İndi astronomlar belə kiçik ekzoplanetlərin tərkibinin fərqli olub-olmadığını öyrənmək istəyirlər, bu da onların necə əmələ gəldiyinə işarə edə bilər. Kainatda bol olan cırtdan ulduzlardakı intensiv maqnit aktivliyi elm dünyasına məlumdur. Bu, planetlərin əmələ gəlməsinə təsir göstərə bilər.

Nəşr vurğulayır ki, bu prosesləri anlamaq hansı ulduzların sabit səthlərə malik olma ehtimalı ilə bağlı ipucu verə bilər. Bəziləri ümid edir ki, bu xüsusi planetlər qızmar ərazidə yerləşsə də, bu bilgi gələcəkdə kosmosda yeni həyat axtarışlarına kömək edəcək.