NATO-nun Baş katibi Yens Stoltenberq təşkilatın Şərqi Avropada güclənəcəyini açıqlayıb.

 Ötən aydan Alyansa rəhbərlik etməyə başlayan Stoltenberq Baltikyanı ölkələrə qarşı hücum olduğu təqdirdə təşkilatın yalnız bir neçə həftəyə müdaxilə etmək gücündə olduğunu deyərək, bu müddətin azaldılmasına çalışdıqlarını deyib. 

2016-ci ilin sonunda 48 saat ərzində qarşıdurma yaranan bölgəyə müdaxilə etmə qabiliyyətinə sahib ordu yaradacaqlarını deyən Stoltenberq bu yöndə atılan addımların sürətləndiriləcəyini qeyd edib: 

“Keçid müddətində hər vəchlə Şərqi Avropada yerləşən qüvvələrin gücləndirilməsi üçün çalışacağıq”.

Şərqi Avropada güclənmə planı - “Nizə ucu” adlandırılan planın ilkin mərhələdə Almaniyanın Münster şəhərində yerləşən Alman-Niderland bölmələrinin Şərqi Avropada yerləşdirilməsi ilə başlayacağını deyən Stoltenberq sentyabrın 5-də qərara alınan bu planın kağız üzərində qalacağından əndişəli deyil: 

“Müvəqqəti olaraq Polşa və Baltik ölkələrinin ordu qüvvələri ilə təlimlər keçirməyi nəzərdə tuturuq. Baltik ölkələri, Polşa, Rumıniya və Bolqarıstanda yerləşdiriləcək NATO bazaları ilə lazımı anda sürətli müdaxiləni reallaşdırmaq üçün hər cür dəstək göstəriləcək”.

Rusiyanın ilk reaksiyası

Yens Stoltenberqin bu açıqlamasından sonra Rusiyanın reaksiya gecikmədi. Rusiya Xarici İşlər nazirinin müavini Aleksey Meşkov Şimal Alyansının Şimali Avropada sabitliyi pozduğunu və Rusiyanın sərhədlərini qorumaq üçün əlindən gələni edəcəyini bildirməklə oyunun “günahsız” tərəfi olduqlarını bir daha göstərmiş oldu. 

Digər tərəfdən, Stoltenberqin pərdə arxasında Rusiya ilə dialoqu inkişaf etdirməyə çalışdığı və sələfi Rasmussendən fərqli olaraq, Kremlə qarşı daha mülayim bir siyasət yürütdüyü iddia olunur.

Brüsseldəki NATO diplomatlarının verdiyi məlumata görə, Stoltenberq Krımın ruslar tərəfindən işğal edilməsindən bəri kəsilən NATO-Rusiya Şurası danışıqlarının yenidən başlanması üçün ciddi səy göstərir. Əlbəttə ki, bu səylər əbəs yerə deyil...

Sadəcə görünən odur ki, sentyabrın 5-dən bəri Rusiyanın nəfəsini duyan Avropanın şərqi üçün NATO heç nə edə bilməyib. Hasarın o biri tərəfindən Rusiyaya hədə-qorxu gələn bu təşkilatın cavabı ikincinin ciddi addımları ilə qarşılanır. Türkiyədə imzalanan müqavilə ilə şimalı qazsız qoymağın 2+2 olduğunu göstərən Rusiya 2015-ci ildə yalnız 10 milyard dollarından keçməklə ən pis halda indiki iqtisadi vəziyyətində qalacaq.

Nəzərə alsaq ki, 400 milyard dollarlıq ehtiyat fondu olan bir ölkə bu gedişlə 40 il Avropasız yaşaya bilər, onda sual meydana çıxır: Avropa 40 il rus qazı olmadan yaşaya bilərmi?