|
Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin banisi Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin nəvəsi, görkəmli rəssam Rəis Rəsulzadə Kanal24-ə açıqlamasında böyük öndərin məzarının Azərbaycana gətirilməsi ilə bağlı maraqlı fikirlər səsləndirib. M.Ə.Rəsulzadənin il ərzində yalnız 2-3 dəfə, əlamətdar tarixi günlərdə yada salındığına diqqət çəkən R.Rəsulzadə, onun məzarının Azərbaycana gətirilməsi məsələsinə də ölkə mətbuatının toxunmadığını qınayıb.
Maraqlıdır, demokratik düşərgə təmsilçiləri Rəsulzadənin məzarının Azərbaycana gətirilməsini zəruri hesab edirmi? Bütün türk dünyasına məxsus olan bir liderin məhz Azərbaycanda dəfn edilməsi mütləqdirmi?
Bununla bağlı Moderator.az saytı və “Hürriyyət” qəzetinə açıqlama verən KXCP sədri Mirmahmud Mirəlioğlu hesab edir ki, Rəsulzadənin məzarının Azərbaycana gətirilməsi yalnız o halda məqəsədəuyğun olardı ki, ona olan mövcud münasibət də dəyişsin:
“Rais bəyin bu məsələ ilə bağlı mövqeyini anlamaq lazımdır. O, bu nəslin bir övladı, bir nəvəsi, Azərbaycanın ziyalısı kimi bəlkə də Rəsulzadəyə olan münasibəti görərək, bir taktiki gediş olaraq bu fikri səsləndirir. Hesab edirəm ki, bütün hallarda buna müsbət baxmaq lazımdır. Bu fikri dəstəkləmək məsələsi isə bir ayrı məsələdir. Ümumiyyətlə, Rəsulzadə ilə bağlı istənilən məsələni müsbət qiymətləndirmək lazımdır. Rəsulzadənin məzarının Azərbaycana köçürülməsi yalnız o halda ola bilər ki, onun üçün yüksək səviyyədə, hamının rahatlıqla ziyarət edə biləcəyi bir məbəd yaradılsın. Türkiyədə M.K.Atatürkün həm dəfni, həm də anıt qəbrin tikilməsi ilə bağlı məsələ əsl simvola çevrildi. M.Ə.Rəsulzadənin məzarı da bu cür simvol olmalıdır. Əgər bu olacaqsa, o zaman Rəsuzladənin məzarını Azərbaycana köçürmək olar. Bunu isə hazırkı iqtidar etməz. Çünki 20-22 ildən sonra yalnız ötən il hakimiyyət Rəsulzadənin anadan olmasının 130 illiyi ilə bağlı sərəncam verdi”.
M.Mirəlioğlunun fikrincə, Rəsulzadənin adının əbədiləşdirilməsi istiqamətində ciddi addımların atılması xüsusilə vacibdir:
“Rəsulzadənin adının əbədiləşdirilməsi daha doğru olardı. Sərəncamdan əvvəl də, sonra da bu barədə bizim təkliflərimiz var idi. Lakin təəssüflər olsun ki, bunlara əməl edilmədi. Rəsulzadənin Gəncədəki büstü icra hakimiyyətindən ayrıldı, o büstü girov götürüblər, onu girovluqdan azad etmək lazımdır. Əvəllər bu kimi hallar Qobustan rayonunda da müşahidə edilmişdir. Bu münasibət dəyişsə, Rəsulzadənin əsərlərinin nəşri dövlət hesabına həyata keçirilsə, o zaman bu, daha effektli olar. Rəsulzadə adına mükafatın təsis edilməsi, onun adının Bakı Dövlət Universitetinə qaytarılması təqdirəlayiq addım olar. Bildiyiniz kimi, bu gün ancaq Novxanıda Rəsulzadənin heykəli var. Əslində isə onun Azərbaycanın hər bir guşəsində yad edilməsinə, xatırlanmasına ehtiyac var. Ölkə paytaxtında da ən azından Rəsulzadəyə gözəl bir abidə qoyulmalıdır. Yalnız “İstiqlal” abidəsi bu məsələdə kifayət deyil. Həmin abidə xatirə lövhəsindən, barilyefdən az fərqlənir.
Rəsulzadənin ömrünün böyük bir hissəsi Türkiyədə keçib. Dünyasını da orada dəyişib. Rəsulzadənin məzarının yeri ona olan münasibət dəyişəndən sonra dəyişilməlidir. Bütövlükdə isə həm Rais bəyin, həm də Rəsulzadə ilə bağlı müxtəlif təklif və fikirlər səsləndirən istənilən insanın fikirlərinə hörmətlə yanaşıram. Çünki bu fikirlərdə Rəsulzadə ifadəsi var və onun böyük xatirəsi yad edilir”.